Πρωτοποριακές ερευνητικές και υπολογιστικές τεχνικές που ανέπτυξε το Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιολογίας του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ Κρήτης απέδειξαν πως το προφίλ έκφρασης συγκεκριμένων γονιδίων βελτιώνει τη βαθμονόμηση όγκων και συγχρόνως παρέχει τη δυνατότητα πρόβλεψης επιβίωσης σε ανθρώπους με καρκίνο του εγκεφάλου.
Πληροφορίες από το DNA αξιοποιούνται
για την κατηγοριοποίηση κυττάρων. Αυτή η νέα γνώση είναι ένα ακόμα όπλο κατά του καρκίνου, αφού μπορεί να προσαρμόσει θεραπευτικά σχήματα ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Η ανακάλυψη, που ανήκει στην ερευνητική ομάδα της οποίας προΐσταται η Παναγιώτα Ποϊράζη και έγινε σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα του Πέτερ Κόλινς στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο διεθνούς κύρους επιστημονικό περιοδικό «Molecular Cancer Therapeutics», στο οποίο ήταν και εξώφυλλο.Σύμφωνα με την κυρία Ποϊράζη οι μέχρι τώρα προτεινόμενες μέθοδοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την ιστοπαθολογική βαθμονόμηση των αστροκυτταρικών όγκων του εγκεφάλου είναι συχνά ανεπαρκείς για την πρόβλεψη της κλινικής έκβασης. Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για την εξεύρεση εναλλακτικών τεχνικών εκτίμησης του βαθμού εξέλιξης της νόσου καθώς και του προσδόκιμου ζωής των ασθενών με όγκο στον εγκέφαλο.
Η προσπάθεια του Εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιολογίας του κρητικού Ινστιτούτου εστιάστηκε στην εφαρμογή υπολογιστικών εργαλείων τα οποία χρησιμοποιούν το DNA για να κατηγοριοποιήσουμε ένα σύνολο από 65 αστροκύτταρα όγκων του εγκεφάλου σε τρία στάδια εξέλιξης της νόσου που φέρουν την επιστημονική ονομασία Astrocytomas, Anaplastic Astrocytomas και Glioblastomas. Στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ πραγματοποιήθηκε η συλλογή και η ιστοπαθολογική ανάλυση των όγκων καθώς και η παραγωγή των μικροσυστοιχιών DNA.
Η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε έναν αλγόριθμο σε μορφή τεχνητού νευρωνικού δικτύου για να εξετάσει κατά πόσο η έκφραση επιλεγμένων γονιδίων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης κατηγοριοποίησης των όγκων.
Με τη μέθοδο αυτή επέλεξαν 59 γονίδια ταξινομητές. Τα γονίδια αυτά εμπίπτουν σε τρεις μοριακές κατηγορίες που αφορούν λειτουργίες σχετικές με αγγειογένεση, κυτταρική διαφοροποίηση και λειτουργίες που είναι χαρακτηριστικές σε όγκους χαμηλότερου βαθμού.
Ως προς τις ευεργετικές επιδράσεις που θα έχει στους ασθενείς η νέα ερευνητική προσπάθεια οι Έλληνες επιστήμονες σημειώνουν: Πέρα από την ικανότητά τους να κατηγοριοποιούν τους ασθενείς σε τρεις βαθμίδες, οι οποίες περιγράφουν την εξέλιξη ενός αστροκυτταρικού όγκου, τα γονίδια αυτά μπορούν επίσης να προβλέπουν με μεγάλη ακρίβεια την αναμενόμενη διάρκεια ζωής των ασθενών. Η ικανότητα αυτή επιβεβαιώθηκε σε ένα σύνολο 224 ασθενών από διάφορες δημοσιευμένες μελέτες, για τους οποίους ήταν γνωστή η έκβαση της ασθένειας.
