Παρεμβαίνοντας στο περιβαλλοντικό ζήτημα του Ασωπού, η Διεθνής Ομοσπονδία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΔΟΔΑ) κατέθεσε Συλλογική Προσφυγή κατά της ελληνικής δημοκρατίας, ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Κοινωνικών Δικαιωμάτων, του Συμβουλίου της Ευρώπης.
«Με την προσφυγή δίνεται μια διεθνής διάσταση στο θέμα του Ασωπού, θίγεται το
ζήτημα της υγείας των πολιτών, οι παραλήψεις των δημόσιων φορέων και θέτει το θέμα σε μια δικαστική διαδικασία», επισήμανε σε συνέντευξη τύπου, που δόθηκε σήμερα στην αίθουσα συνεντεύξεων της ΕΣΗΕΑ, ο δικηγόρος και λέκτορας δημοσίου διεθνούς δικαίου του πανεπιστημίου της Θράκης, Γιάννης Κτιστάκις, ο οποίος συνέταξε την προσφυγή.
Με την προσφυγή, η Διεθνούς Ομοσπονδίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΔΟΔΑ), στρέφεται κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, για πράξεις και παραλείψεις της κεντρικής διοίκησης, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Βοιωτίας και του Δήμου Οινοφύτων. Επίσης, καταλογίζει στην Ελληνική Δημοκρατία ότι παραβίασε το άρθρο 11 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, δηλαδή, το δικαίωμα στην υγεία των κατοίκων των Οινοφύτων. Ειδικότερα δε, σύμφωνα με ανακοίνωση που δόθηκε στην δημοσιότητα, η Δ.Ο.Δ.Α. καταγγέλλει ότι: «η κεντρική διοίκηση και οι νομαρχιακές και δημοτικές αρχές δεν επεξεργάστηκαν και δεν ανανέωσαν τακτικά ένα επαρκώς ανεπτυγμένο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο για θέματα περιβάλλοντος. Δεν καθιέρωσαν ειδικές διατάξεις (επάνδρωση με κατάλληλο εξοπλισμό, καθορισμός οριακών τιμών εκπομπών, μέτρηση της ποιότητας του αέρα και νερού, κλπ), τόσο προκειμένου να προληφθεί η ρύπανση σε τοπικό επίπεδο, όσο και για να συνεισφέρουν στη μείωση της ρύπανσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν εξασφάλισαν την αποτελεσματική εφαρμογή των περιβαλλοντικών κανόνων με τους κατάλληλους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Δεν ενημέρωσαν, δεν ευαισθητοποίησαν και δεν εκπαίδευσαν το κοινό, και σε σχολικό επίπεδο, για τα περιβαλλοντικά προβλήματα γενικά αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Δεν αξιολόγησαν τους κινδύνους για την υγεία μέσω της επιδημιολογικής παρακολούθησης των πληττόμενων πληθυσμών».
«Η μήτρα που γέννησε το φαινόμενο του Ασωπού είναι η πολιτική λογική. Η προτίμηση να εφαρμόζεται οικονομοτεχνικά ξεπερασμένο πλαίσιο διατάξεων καθώς και η διαδικασία αδειοδότησης βιομηχανιών από την Δημόσια διοίκηση», επεσήμανε ως βασική αιτία του προβλήματος, ο χημικός Θανάσης Παντελόγλου, ο οποίος παρακολουθεί ενεργά το θέμα της ρύπανσης του Ασωπού ως μέλος του Ινστιτούτου Τοπικής Αειφόρου Ανάπτυξης, το οποίο διοργάνωσε και την συνέντευξη τύπου.
Ειδικότερα δε, ο κ. Παντέλογλου τόνισε ότι «η ζημιά ξεκινά από την επιμονή της χρήσης της ξεπερασμένης Κοινής Υπουργικής Απόφασης για αντιστοίχηση του βαθμού όχλησης της βιομηχανικής επένδυσης» και κατήγγειλε ότι γίνονται «μονόπλευρές ρυθμίσεις υπέρ των ρυπαντών, οι οποίοι αδειοδοτούνται ως βιομηχανίες χαμηλής και μέτριας περιβαλλοντικής όχλησης, με την πρόφαση των διευκολύνσεων προς τους επενδυτές». Αναφερόμενος στον νόμο Παμπούκη για αδειοδοτήσεις – εξπρές, ο κ. Παντέλογλου τόνισε ότι «το νέο πλαίσιο είναι ακριβώς ίδιο με το ήδη υπάρχον πλαίσιο κοινών υπουργικών αποφάσεων του 2000-2004, απλώς επιταχύνει τη διαδικασία».
η ενδοκρινολόγος Φωτεινή Μαλανδρίνου, διευθύντρια του ενδοκρινολογικού τμήματος αντικαρκινικού νοσοκομείου «Άγιος Σάββας», χαρακτήρισε το περιβαλλοντικό πρόβλημα του Ασωπού σαν «μία βόμβα στο σύστημα υγείας, με δούρειο ίππο την επόμενη γενιά», ενώ επεσήμανε τις ορμονικές και ενδοκρινικές διαταραχές που προκαλούνται εξαιτίας των τοξικών αποβλήτων και που ως συνέπεια έχουν, μεταξύ άλλων και την στείρωση.
Η κα Μαλανδρίνου έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην έκθεση θνησιμότητας της κας Λινού, η οποία παρέστη στην συνέντευξη, και σύμφωνα με την οποία το ποσοστό θανάτων από καρκίνο στην περιοχή των Οινοφύτων είναι αυξημένο κατά 14% σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή, ενώ ειδικά για το 2009, παρατηρήθηκε μια αύξηση της τάξης του 90%..
Ο επίκουρος καθηγητής υγείας τροφίμων του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Ζαμπετάκης, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου όσον αφορά τα τρόφιμα που παράγονται στις περιοχές που υφίστανται την μόλυνση. «Παρατηρήθηκαν ανησυχητικές συγκεντρώσεις σε χρώμιο και νικέλιο, της τάξης του 200-300% πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα, σε αναλύσεις που κάναμε σε αγροτικά προϊόντα (καρότα, πατάτες και κρεμμύδια) που παράγονται στις συγκεκριμένες περιοχές» τόνισε. Επισήμανε επίσης, την ανάγκη για έλεγχο στις ιδιωτικές εταιρείες που δίνουν εγκρίσεις ISO, καθώς και την νομοθέτηση ενός πλαισίου για τα ελάχιστα επιτρεπόμενα όρια συγκεντρώσεων χημικών ουσιών στα τρόφιμα. Ο κ. Ζαμπετάκης καταλήγοντας, επεσήμανε το γεγονός ότι ο Ασωπός δεν είναι ένα τοπικό πρόβλημα, «μέσω της διατροφικής αλυσίδας είναι ένα εθνικό πρόβλημα» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Αυτή τη φορά έχουμε, όχι απέναντί μας, αλλά πλάι μας ένα Υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο φανερώνει μια ελπιδοφόρα βούληση για τον Ασωπό. Η αναγνώριση της σοβαρότητας του προβλήματος, οι θετικές εξαγγελίες, οι σωστές θεσμικές ρυθμίσεις και οι στοχευμένοι έλεγχοι της ΕΥΕΠ αποτελούν θετικά βήματα που μας ανεβάζουν ένα σκαλί πιο πάνω, αλλά δυστυχώς σταματάμε εκει.» είπε ως μέλος του ΙΤΕΑΠ, ο πρεσβύτερος Ιωάννης Οικονομίδης, ο οποίος τόνισε την ανάγκη για «γρήγορη υλοποίηση, σωστή λειτουργία των εξαγγελθέντων και θεραπεία των παθογενειών του συστήματος». Επίσης, ζήτησε από την δικαιοσύνη την απόδοση ευθυνών των υπηρεσιακά υπεύθυνων για την αδειοδότηση των εργοστασίων, ενώ επεσήμανε την συνέχιση των αγωγών αποζημιώσεων κατοίκων της περιοχής του Ασωπού.
Παρέμβαση έκανε και η ειδική γραμματέας επιθεωρητών περιβάλλοντος, Μαργαρίτα Καραβασίλη, η οποία είναι και μέλος του ΙΤΑΠ λέγοντας ότι σε μια περιοχή που μπορεί να λειτουργήσει ως «πιλότος», κάνουμε μια απόπειρα μαζί με τους κατοίκους και τα συναρμόδια υπουργεία, όσο κι αν αυτά δεν κινητοποιούνται πάντα. Η κα Καραβασίλη, σε αυτό το σημείο, εξέφρασε το «παράπονο», όπως η ίδια είπε χαρακτηριστικά, ότι «το υπουργείο Υγείας, παρόλο που το πρόβλημα έχει άμεση επίπτωση στα θέματα δημόσιας υγείας, δεν έχει ανταποκριθεί».
Όσον αφορά τις βιομηχανίες που βρίσκονται υπο καθεστώς παρατήρησης, η κα Καραβασίλη είπε: «έχουν γίνει εξονυχιστικοί έλεγχοι, αλλά έχουμε καθυστερήσεις γιατί αργούν οι δειγματολειψίες. Έχουμε πρόβλημα γιατί δεν δηλώνουν καθόλου ή δηλώνουν ένα πολύ μικρό μέρος από τα τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα. Δηλώνουν ότι τα αποθηκεύουν για μήνες, ενώ τα αποθηκεύουν για χρόνια και γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια να αποκαλυφθούν όλα και σύντομα θα βγουν τα πορίσματα στην δημοσιότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι είτε το θέλουν είτε όχι θα συμμορφωθούν στην λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει», ανεξαρτητα από τα πρόστιμα που θα επιβληθούν, τα οποία θα είναι πολύ υψηλά» και συμπλήρωσε «εάν δεν συμμορφωθούν, θα κλείσουν».
Για την διαδικασία αδειοδότησης επεσήμανε ότι «θέλουμε να αλλάξει αλλά όχι στην λογική του κ. Παμπούκη, όχι θυσιάζοντας το περιβάλλον. Είναι ένα ανοιχτό θέμα, που πρέπει να συμβάλλουμε εποικοδομητικά για να μην περάσει κάτι που θα είναι καταστροφικό για το περιβάλλον».
Καταλήγοντας, η κα Καραβασίλη μίλησε για το χωροταξικό της βιομηχανικής ζώνης λέγοντας ότι «θα αναβαθμιστεί και θα αναπλαστεί σε όφελος των κατοίκων».
www.i-reportergr.com