Ριζικές αλλαγές στο Στράτευμα που αρχίζουν από την εξέλιξη των αξιωματικών με βάση την 35ετία και τη δημιουργία μιας νέας κατηγορίας οπλιτών θητείας με (μίνι) μισθό και φτάνουν μέχρι τη συγκρότηση κάθετης δομής διοίκησης υπό τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ και αγορές όπλων από «μηδενική βάση» περιλαμβάνει σχέδιο νόμου του υπουργείου Αμυνας.
Η ψήφιση του νομοσχεδίου αναμένεται εντός του μηνός. Ηδη για το περιεχόμενό του ενημερώθηκαν τα μέλη της Επιτροπής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής. Οι βασικότερες διατάξεις είναι οι εξής:
● Η ιεραρχία των αξιωματικών: οι αξιωματικοί θα έχουν υποχρεωτική 35ετή θητεία και πέντε χρόνια πλασματική- με εξαγορά - για συνταξιοδότηση. Θα εξελίσσονται κανονικά στο διάστημα αυτό μέχρι τον βαθμό του συνταγματάρχη- πλην όποιων υποπέσουν σε σοβαρό πειθαρχικό παράπτωμα ή κριθούν για σοβαρό λόγο υπηρεσιακά ανεπαρκείς. Οσοι κριθούν «λιγότερο ικανοί από τον μέσο όρο» δεν θα αποστρατεύονται αλλά θα παραμένουν «δεξιά» της επετηρίδας με υπηρεσία εκτός οργανικών θέσεων μέχρι να συνταξιοδοτηθούν. Η προαγωγή των άλλων θα γίνεται κατ΄ εκλογήν με κριτήρια. Στον βαθμό του αντισυνταγματάρχη και μετά, εισάγεται ο θεσμός της «κατ΄ απόλυτο εκλογή προαγωγής»- δηλαδή κάποιοι θα προάγονται πιο γρήγορα και θα περνούν μπροστά στην επετηρίδα. Η ρύθμιση θα ισχύσει από το 2012. Αυτοί θα είναι οι πλέον ικανοί με αντικειμενικά κριτήρια (πτυχία, τρόπος διοίκησης κ.λπ.). Ως προς το επίπεδο των κρίσεων για την εξέλιξη μια καινοτομία του σχεδίου νόμου είναι ότι θεσπίζεται το δικαίωμα της ακρόασης για τον κρινόμενο και την υποχρέωση της πλήρους ειδικής (και επώνυμης) αιτιολογίας των διοικητικών πράξεων που αφορούν προαγωγές, αξιολογήσεις, μεταθέσεις- όλα θα γίνονται με στάνταρ κριτήρια που θα καθοριστούν με διατάγματα.
● Η κάθετη δομή διοίκησης: Με τις σχετικές ρυθμίσεις επέρχονται σημαντικές αλλαγές στην υπάρχουσα δομή διοίκησης των Ε.Δ. και πλέον ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ- στο πλαίσιο των εντολών της κυβέρνησης- θα ασκεί πλήρη επιχειρησιακή και διοικητική διοίκηση σε όλους τους κλάδους (Στρατό, Ναυτικό, Αεροπορία) προς ενίσχυση της διακλαδικότητας. Η αλλαγή γίνεται κατανοητή με δεδομένο ότι μέχρι τώρα ισχύουν τα εξής «παράδοξα»: ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ μπορούσε να αποφασίζει μαζί με τους ουσιαστικά Νο2 ή Νο3 των επιμέρους Επιτελείων (π.χ. αρχηγό Στρατιάς ή Στόλου) για επιχειρησιακά θέματα (διάταξη δυνάμεων, μείζονες ασκήσεις, χειρισμοί κρίσεων κ.λπ.) χωρίς τη συμμετοχή των αρχηγών Γενικών Επιτελείων. Οι αρχηγοί αυτοί είχαν αποστολή μόνο να έχουν προετοιμασμένες και εκπαιδευμένες δυνάμεις. Από την άλλη, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ δεν είχε λόγο π.χ. στην εκπαίδευση των δυνάμεων που αυτός θα διοικούσε. Με το νέο σχήμα, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ δίνει ενιαίες εντολές και οδηγίες στους κλάδους που εξειδικεύουν και εποπτεύουν την τήρησή τους οι αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων, οι οποίοι παράλληλα μπαίνουν στην αλυσίδα επιχειρησιακής διοίκησης. ● Εξοπλισμοί από «μηδενική βάση»: Με βάση τη νέα διακλαδική κάθετη δομή διοίκησης προκύπτει και το μοντέλο οργάνωσης των μονάδων σε προσωπικό και μέσα (όπλα). Οπως είπε ο υπουργός κ. Ευάγγ. Βενιζέλος, οι εξοπλισμοί δεν θα πηγαίνουν με βάση την αδράνεια του τι έχουμε και του τι πρέπει να εκσυγχρονίσουμε, ούτε με βάση τις αρχές της προκλητής ζήτησης. Το νέο μοντέλο προϋποθέτει σχέδιο πώς θέλουμε- εν όψει της απειλής και των αποστολών- το Στράτευμα. Η διαδικασία προμηθειών που θα είναι υπό κοινοβουλευτικό έλεγχο προβλέπει 15ετή εξοπλιστικό πρόγραμμα, βάσει του οποίου θα καταρτίζεται τριετές κυλιόμενο πρόγραμμα που θα εξειδικεύεται κάθε έτος. Οι λεπτομέρειες αγοράς θα προβλεφθούν σε ειδικό νόμο. ● Επαναδιαπραγμάτευση τρεχόντων αντισταθμιστικών ωφελημάτων: Ο θεσμός οδεύει προς κατάργηση και θα θεσπιστούν οι βιομηχανικές συνεργασίες. Για τη ρύθμιση 85 συμβάσεων που έχουν λήξει χωρίς να έχουν εκτελεστεί ολικώς ή μερικώς, δίνεται η δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης για να δοθεί δουλειά στην εγχώρια βιομηχανία αντί πληρωμής ποινικών ρητρών που είναι μικρότερες. Ρυθμίσεις μπορεί να γίνουν και για 33 ενεργές συμβάσεις.
● Καθιερώνεται ο θεσμός του Ειδικού Εφεδρου Οπλίτη. Πρόκειται για τη δυνατότητα κάποιου νέου που ολοκληρώνει τη θητεία του να μείνει ακόμα για 6 μήνες ώς 3 χρόνια προκειμένου να αντιμετωπίσει πρόβλημα ανεργίας, κάλυψης συντάξιμου χρόνου, πιστοποίησης προϋπηρεσίας σε κάποια ειδικότητα κ.ο.κ. Οι νέοι αυτοί δεν θα έχουν «εργασιακή σχέση» αλλά θα θεωρούνται, όπως είπε ο υπουργός, «κληρωτοί με αξιοπρεπή παροχή η οποία δεν θα είναι μισθός». Ο κ. Βενιζέλος απέφυγε να πει το ύψος της αμοιβής: «Θα είναι μια αξιοπρεπής αποζημίωση, θα είναι ένα κίνητρο». Οι θέσεις Ειδικών Εφεδρων Οπλιτών θα προκηρύσσονται κατά περιόδους. Οπως προέκυψε από τη συζήτηση ο αριθμός των Επαγγελματιών Οπλιτών (ΕΠΟΠ) θα περιοριστεί σε ειδικότητες όπου έχουν πραγματική ανάγκη οι Ενοπλες Δυνάμεις για μόνιμα στελέχη.
● Νέος ρόλος για τους στρατολόγους. Με την πλήρη μηχανοργάνωση της Στρατολογίας μειώνονται τα στρατολογικά γραφεία. Πολλοί στρατολόγοι θα μπουν στο Ενιαίο Σώμα Στρατολόγων και Στρατιωτικών Νομικών Συμβούλων και θα τοποθετούνται σε μονάδες ως νομικοί σύμβουλοι.