Δεν είναι «παλτό», είναι καμπαρντίνα!
Ακόμα κρέμεται η γκρι καμπαρντίνα στην ντουλάπα. Εδώ και είκοσι χρόνια. Δίπλα της δεξιά, έρχονται και κρεμιούνται κατά καιρούς κάτι κοτλέ σακάκια, ή σαμουά μπουφάν, ένα γκρίζο πουλόβερ που είχα με φερμουάρ, ένα μακρύ εγγλέζικο παλτό. Ένα φακελάκι βαπόνα. Η θέση της δεν αλλάζει. Από αριστερά ακουμπάει μια άσπρη γυαλιστερή και κρύα φορμάικα.
Θα πρέπει να την φόρεσα μόλις 5-6 φορές. Μια πανάκριβη καμπαρντίνα. Προσπάθησα τότε να μπω στο κλίμα του Σαμ Σπέιντ. Χρειάζονται κι άλλα πράγματα όμως. Και προπαντός εκείνη η αίσθηση της βαριάς μοναξιάς. Αυτό δεν αντέχεται εύκολα. Στο τέλος, περνώντας σύριζα ανάμεσα από δυο μηχανάκια παρκαρισμένα, απέκτησα μια τεράστια γραμμή από γράσα στο κάτω μέρος της πολύτιμης φετίχ καμπαρντίνας μου. Σκέφτηκα πως ο Σπέιντ δεν κυκλοφορούσε στα Ιλίσια ανάμεσα σε μηχανάκια. Επίσης σκέφθηκα και μια παροιμία με μεταξωτά βρακιά. Απ’ το καθαριστήριο η καμπαρντίνα καταδικάστηκε σε εικοσαετή κάθειρξη στη ντουλάπα μου.
Ο Τζίμης ο φίλος μου που έγραφε νουάρ διηγήματα, είχε δει την ταινία στη δεκαετία του 50. Κυκλοφορούσε με καπέλο, ανάλογη αμφίεση και με αληθινό περίστροφο κάτω απ τη μασχάλη! Μια ταινία που έχει στοιχειώσει την φαντασία χιλιάδων νεαρών θεατών τότε. Έχει επηρεάσει συγγραφείς, έχει δημιουργήσει χαρακτήρες και είχε φτιάξει ένα στυλ ζωής. Η ταινία που εικονοποίησε το νουάρ κλίμα. Ο ντεντέκτιβ Σπέιντ έγινε φιγούρα αρχέτυπο. Δεν νομίζω πως μπορεί να υπάρξει ξανά ένα τέτοιο κλίμα τόσο αυθεντικό σε ταινία. Οι συντελεστές της είχαν απόλυτα και αυτόματα συντονιστεί, πράγμα που σημαίνει πως το casting ήταν super επιτυχημένο.
Μόνο με τον Μάρλοου του Ρόμπερτ Μήτσαμ αισθάνθηκα ξανά το ίδιο αυθεντικό κλίμα στο Big Sleep του 78. Ο Σπέιντ και ο Μάρλοου είναι μάλλον αδέλφια από διαφορετικές μητέρες. Μπορεί να κατάγονταν από τίποτα μοιραίες υπάρξεις που κάπνιζαν μακριές πίπες με πλατύγυρα καπέλα στο μισοσκόταδο ενός μπαρ εκεί μακριά στο Σικάγο.
Άλλη φετίχ φάτσα ο Πήτερ Λόρε. Φοβερός χαρακτήρας και μεγάλος ηθοποιός. Πάντα σε μικρούς ρόλους αλλά πάντα με ξεχωριστή παρουσία.Ο μοναχικός ντετέκτιβ με μόνη συντροφιά το ουίσκυ, η μοιραία πελάτισσα, ο πλούσιος που είναι στριμωγμένος με κάποιο εκβιασμό, ο σκληρός γκάγκστερ, η σέξι ατμόσφαιρα και ο μοιραίος πυροβολισμός είναι τα υλικά. Ο καθένας βάζει όσο θέλει.
Ήταν η πρώτη ταινία του Χιούστον. Πού να ήξερε τι τρικυμία έφερε σε τρεις τύπους στην Κυψέλη. Ο ένας μάλλον έχασε την ζωή του απ’ αυτό το κλίμα. Ο άλλος τα παράτησε και παντρεύτηκε. Φέτος του έκοψαν 20 τα εκατό απ’ το μισθό του. Ο τρίτος έμεινε να γράψει την ιστορία τους.
Το Γεράκι της Μάλτας παίζεται σε επανέκδοση στους κινηματογράφους. Να μη δείτε το τρέηλερ. Να δείτε την ταινία.
του Πάνου Κοκκίδη protagon.gr
